Dopuszczalne dawki ekspozycji dla ludzi

Promieniowanie jest czynnikiem wpływającym na organizmy żywe,który nie jest przez nie uznawany. Nawet u ludzi nie ma unikalnych receptorów, które wyczułyby obecność promieniowania w tle. Specjaliści dokładnie zbadali wpływ promieniowania na ludzkie zdrowie i życie. Były też urządzenia, za pomocą których można było naprawić wskaźniki. Dawki promieniowania charakteryzują poziom promieniowania, pod wpływem którego dana osoba przebywała w ciągu roku.

Jaki jest pomiar promieniowania?

W sieci World Wide Web można znaleźć wieleliteratura poświęcona promieniowaniu radioaktywnemu. Praktycznie w każdym źródle istnieją wskaźniki liczbowe norm napromieniania i konsekwencje ich przekroczenia. Aby zrozumieć niezrozumiałe jednostki miary, nie można od razu. Obfitość informacji charakteryzujących maksymalne dopuszczalne dawki narażenia dla ludności może łatwo wprowadzić w błąd osobę znającą się na wiedzy. Rozważ koncepcje w minimalnym i bardziej zrozumiałym zakresie.

Jaki jest pomiar promieniowania?Lista wartości jest imponująca: curie, rad, grey, bequerel, rem - to tylko główna cecha dawki napromieniowania. Dlaczego tak dużo? Są one stosowane w niektórych dziedzinach medycyny i ochrony środowiska. W przypadku jednostki ekspozycji na promieniowanie przyjmuje się dawkę 1 szara (Gy) równą 1 J / kg.

Po wystawieniu na działanie promieniowania na żywych organizmachmówić o równoważnej dawce. Jest równa dawce zaabsorbowanej przez tkanki ciała w przeliczeniu na jednostkę masy pomnożonej przez współczynnik uszkodzenia. Stała jest przydzielana dla każdego narządu. W wyniku obliczeń otrzymuje się liczbę z nową jednostką miary, siwert (Sv).

Na podstawie już uzyskanych danych dotyczących efektupromieniowania otrzymanego na tkankę określonego narządu, określa się skuteczną równoważną dawkę napromieniowania. Indeks ten oblicza się, mnożąc poprzednią liczbę w siwertach przez współczynnik uwzględniający różną wrażliwość tkanek na promieniowanie radioaktywne. Jego wartość pozwala oszacować ilość pochłoniętej energii, biorąc pod uwagę reakcję biologiczną organizmu.

Jakie są dozwolone dawki promieniowania i kiedy się pojawiają?

Specjaliści od bezpieczeństwa radiacyjnego na podstawiedane na temat wpływu promieniowania na zdrowie ludzkie rozwinęły maksymalne dopuszczalne wartości energii, które mogą być zaabsorbowane przez organizm bez szkody. Maksymalna dopuszczalna dawka (SDA) jest wskazana do jednorazowej lub długotrwałej ekspozycji. Jednocześnie standardy bezpieczeństwa radiologicznego uwzględniają charakterystykę osób narażonych na promieniowanie tła.

Istnieją następujące kategorie:

• A - osoby pracujące ze źródłami promieniowania jonizującego. W trakcie wykonywania swoich obowiązków są narażeni na promieniowanie.
• B - ludność określonej strefy, pracownicy, których obowiązki nie są związane z uzyskaniem promieniowania.
• B to populacja kraju.

Wśród pracowników znajdują się dwie grupy: pracownicy kontrolowanego obszaru (dawki promieniowania przekraczają 0,3 w stosunku do rocznych przepisów ruchu drogowego) oraz pracownicy spoza takiej strefy (0,3 z SDA nie jest przekroczone). W granicach dawek rozróżnia się 4 typy narządów krytycznych, tj. Te, w których tkankach obserwuje się największe uszkodzenia w związku z promieniowaniem jonizowanym. Biorąc pod uwagę powyższe kategorie osób w populacji i pracowników, a także ciała krytyczne, bezpieczeństwo radiologiczne ustanawia SDA.

Po raz pierwszy granice napromieniowania pojawiły się w 1928 r. Roczna absorpcja promieniowania tła wynosiła 600 milisiwertów (mSv). Zostało ustanowione dla pracowników medycznych - radiologów. Wraz z badaniem wpływu promieniowania jonizującego na czas trwania i jakość życia SDA stało się twardsze. Już w 1956 r. Poprzeczka spadła do 50 milisiwerta, aw 1996 r. Międzynarodowa Komisja Ochrony przed Promieniowaniem zredukowała ją do 20 mSv. Warto zauważyć, że przy ustalaniu SDA nie brać naturalnej absorpcji zjonizowanej energii.

Promieniowanie naturalne

Jeśli unikniemy spotkania z pierwiastkami promieniotwórczymii ich promieniowanie jest nadal jakoś możliwe, a następnie z naturalnego tła nie może się gdziekolwiek ukryć. Naturalna ekspozycja w każdym z regionów posiada indywidualne wskaźniki. To było zawsze iz wiekiem nie znika, ale tylko się gromadzi.

Poziom naturalnego promieniowania zależy od kilku czynników:

• wysokość nad poziomem morza wskaźnika (dolny, mniejszych tle i na odwrót);
• struktura gleby, wody, skał;
• sztuczne przyczyny (produkcja, elektrownie jądrowe).

Osoba otrzymuje promieniowanie poprzez pożywienie,promieniowanie gleby, słońca, podczas badania lekarskiego. Dodatkowymi źródłami promieniowania są zakłady produkcyjne, elektrownie jądrowe, strefy testowe i lotniska.

Eksperci uważają za najbardziej do zaakceptowanianapromieniowanie, które nie przekracza 0,2 μSv przez jedną godzinę. A górna granica normy promieniowania jest określona na 0,5 μSv na godzinę. Po pewnym czasie ciągłej ekspozycji na zjonizowane substancje, dopuszczalne dawki promieniowania dla ludzi wzrastają do 10 μSv / h.

Według lekarzy, przez całe życie człowiek możeotrzymywać promieniowanie w ilości nie większej niż 100-700 milisiwerta. W rzeczywistości, ludzie żyjący na terenach górskich są narażeni na promieniowanie w kilku dużych rozmiarach. Średnia absorpcja zjonizowanej energii rocznie wynosi około 2-3 milisiwerta.

Jak dokładnie promieniowanie wpływa na komórki?

Wiele składników chemicznych posiada tę właściwośćpromieniowanie. Istnieje aktywne rozszczepienie jąder atomowych, co prowadzi do uwolnienia dużej ilości energii. Siła ta jest w stanie dosłownie ściągnąć elektrony z atomów komórek materii. Sam proces nazwano jonizacją. Atom, który ulegał takiej procedurze, zmienia swoje właściwości, co prowadzi do zmiany całej struktury substancji. Cząsteczki zmieniają cząsteczki za cząsteczkami i powszechne właściwości żywej tkanki za cząsteczkami. Wraz ze wzrostem poziomu napromieniowania zwiększa się również liczba zmienionych komórek, co prowadzi do bardziej globalnych zmian. W związku z tym obliczono dopuszczalne dawki promieniowania dla ludzi. Faktem jest, że zmiany w żywych komórkach wpływają na cząsteczkę DNA. Układ odpornościowy aktywnie odtwarza tkanki i jest nawet w stanie "naprawić" uszkodzone DNA. Ale w przypadkach znacznego napromieniowania lub uszkodzenia układu obronnego organizmu rozwijają się choroby.

Z dokładnością prawdopodobieństwa rozwojuchoroby, które występują na poziomie komórkowym, ze zwykłą absorpcją promieniowania są trudne. Jeśli jednak efektywna dawka promieniowania (to około 20 mSv rocznie dla pracowników przemysłowych) przekracza setki razy zalecane wartości, ogólny stan zdrowia ulega znacznemu zmniejszeniu. Nieprawidłowe działanie systemu immunologicznego, które pociąga za sobą rozwój różnych chorób.

Ogromne dawki promieniowania, które mogą byćotrzymane z powodu wypadku w elektrowni jądrowej lub wybuchu bomby atomowej, nie zawsze są kompatybilne z życiem. Tkanki pod wpływem zmienionych komórek giną w dużej liczbie i po prostu nie mają czasu na regenerację, co pociąga za sobą naruszenie funkcji życiowych. Jeśli niektóre tkanki zostaną zachowane, osoba ta będzie miała szansę na powrót do zdrowia.

Wskaźniki dopuszczalnych dawek promieniowania

Zgodnie z normami bezpieczeństwa radiacyjnego ustala się maksymalne dopuszczalne wartości promieniowania jonizującego rocznie. Rozważmy wskaźniki wynikowe w tabeli.

Jak widać z tabeli, dopuszczalna dawka promieniowania wrok dla pracowników w niebezpiecznych branżach i elektrowniach jądrowych jest bardzo różny od wskaźników uzyskanych dla populacji stref sanitarnych. Chodzi o to, że przy długotrwałej absorpcji dopuszczalnego promieniowania jonizującego organizm radzi sobie z terminową odbudową komórek bez zakłócania zdrowia.

Pojedyncze dawki promieniowania ludzkiego

Znaczący wzrost tła promieniowaniaprowadzi do poważniejszych uszkodzeń tkanek, w związku z którymi zaczynają nieprawidłowo funkcjonować lub w ogóle odmawiają narządów. Stan krytyczny występuje tylko wtedy, gdy odbierana jest ogromna ilość energii jonizującej. Nieznaczny nadmiar zalecanych dawek może prowadzić do chorób, które można wyleczyć.

Jednorazowy odbiór dużej ilościPromieniowanie radiacyjne negatywnie wpływa na stan organizmu: komórki ulegają szybkiemu zniszczeniu, nie mając czasu na regenerację. Im silniejsze uderzenie, tym więcej zmian występuje.

Rozwój choroby popromiennej: przyczyny

Choroba wywołana promieniowaniem nazywana jest stanem ogólnymCiało, spowodowane wpływem promieniowania radioaktywnego, przekracza SDA. Przerwy są obserwowane ze strony wszystkich systemów. Według Międzynarodowej Komisji Ochrony Radiologicznej dawki promieniowania, które powodują chorobę popromienną, zaczynają się od 500 mSv na raz lub ponad 150 mSv rocznie.

Efekt uderzający o wysokiej intensywności (więcej500 mSv jednorazowo) wynika z użycia broni atomowej, jej testów, występowania katastrof spowodowanych przez człowieka, wdrożenia intensywnych procedur napromieniania w leczeniu raka, chorób reumatologicznych i chorób krwi.

Rozwój chronicznej choroby popromiennej podlegapersonel medyczny zlokalizowany w oddziale radioterapii i diagnostyki, a także pacjenci często narażeni na radionuklidy i badania radiologiczne.

Klasyfikacja choroby popromiennej, w zależności od dawek promieniowania

Choroba charakteryzuje się na podstawie dawkiPromieniowanie jonizujące zostało odebrane przez pacjenta i na jak długo to się dzieje. Pojedyncze narażenie prowadzi do ostrego stanu, ale powracającego, ale mniej masywnego, przewlekłego procesu.

Rozważmy podstawowe formy choroby popromiennej, w zależności od otrzymanego jednorazowego napromieniowania:

• uszkodzenie popromienne (mniej niż 1 Sv) - występują zmiany odwracalne;
• postać szpiku kostnego (od 1 do 6 Sv) - macztery stopnie, w zależności od otrzymanej dawki. Śmiertelność z tą diagnozą wynosi ponad 50%. Objęte są komórki szpiku kostnego. Stan może poprawić transplantację. Okres rekonwalescencji jest długi;
• żołądkowo-jelitowy (10-20 Sv) charakteryzuje się ciężkim stanem, posocznicą, krwawieniem z przewodu pokarmowego;
• naczyniowe (20–80 Sv) - obserwuje się zaburzenia hemodynamiczne i silne zatrucie organizmu;
• mózgowy (80 Sv) - śmierć przez 1-3 dni z powodu obrzęku mózgu.

Szansą na wyzdrowienie i rehabilitację są pacjenci z postacią szpiku kostnego (w połowie przypadków). Poważniejsze stany nie są uleczalne. Śmierć następuje w ciągu kilku dni lub tygodni.

Przebieg ostrej choroby popromiennej

Po otrzymaniu dużej dawki promieniowania, a dawka promieniowania osiągnęła 1-6 Sv, rozwija się ostra choroba popromienna. Lekarze dzielą stany, które się wzajemnie zastępują, na 4 etapy:

1. Pierwotna reaktywność. Występuje w pierwszych godzinach po ekspozycji. Charakteryzuje się osłabieniem, niskim ciśnieniem krwi, nudnościami i wymiotami. Po wystawieniu na więcej niż 10 Sv, natychmiast przechodzi w trzecią fazę.
2. Okres opóźnienia. Po 3-4 dniach od momentu ekspozycji i do miesiąca stan poprawia się.
3. Wdrożone objawy. Towarzyszą mu zespoły zakaźne, anemiczne, jelitowe, krwotoczne. Poważny stan.
4. Odzyskanie.

Ostry stan jest leczony w zależności odcharakter obrazu klinicznego. W ogólnych przypadkach leczenie detoksykacyjne jest zalecane przez podawanie leków neutralizujących substancje radioaktywne. Jeśli to konieczne, wykonuje się transfuzję krwi, przeszczep szpiku kostnego.

Pacjenci, którym uda się przeżyć pierwsze 12 lattygodni ostrej choroby popromiennej, ogólnie mają korzystne rokowanie. Ale nawet przy pełnym wyzdrowieniu tacy ludzie zwiększają ryzyko zachorowania na raka, a także narodziny potomstwa z nieprawidłowościami genetycznymi.

Przewlekła choroba popromienna

Przy stałej ekspozycji na radioaktywnośćpromieniowanie w mniejszych dawkach, ale w sumie 150 mSv w sumie rocznie (nie licząc naturalnego tła), rozpoczyna się przewlekła postać choroby popromiennej. Jego rozwój przebiega w trzech etapach: powstawanie, regeneracja, wynik.

Pierwszy etap trwa kilka lat.(do 3). Nasilenie stanu można określić od łagodnego do ciężkiego. Jeśli pacjent zostanie odizolowany od miejsca przyjmowania promieniowania, w ciągu trzech lat nastąpi faza powrotu do zdrowia. Po tym możliwe jest całkowite wyzdrowienie, lub odwrotnie, postęp choroby z szybką śmiercią.

Promieniowanie jonizowane jest zdolne w kilka chwilzniszcz komórki ciała i wyłącz je. Dlatego przestrzeganie ograniczających dawek promieniowania jest ważnym kryterium pracy w niebezpiecznej produkcji i życiu w pobliżu elektrowni jądrowych i miejsc testowych.